Leczenie alkoholizmu – terapia alkoholowa

Następstwa alkoholizmu są bardzo poważne, a choroba ta może dotknąć każdego, bez względu na wiek, płeć czy pozycję społeczną. Najczęściej rozwija się w momencie, gdy zarówno chory, jak i jego otoczenie nie zdają sobie z tego faktu sprawy. Choroba alkoholowa to podstępny wróg, nie zawsze widoczny na pierwszy rzut oka. Coraz częściej problem ten dotyka osób z wyższym wykształceniem o wysokim statusie społecznym i  o (przynajmniej z pozoru) uporządkowanym życiu. Jest to jeden z powodów tego, że chorobę trudno zdiagnozować, a na leczenie uzależnienia alkoholowego zgłaszają się najczęściej osoby znajdujące się już w zaawansowanej fazie choroby.

Cechami alkoholizmu są:

• tolerancja;
• uzależnienie;
• zmiany patologiczne w narządach wewnętrznych.

Uzależnienie scharakteryzować można jako stan, w którym człowiek traci wolność decydowania o sobie. Traci też możliwość logicznego rozumowania i przewidywania konsekwencji swojego postępowania.

• nieśmiały o wysokim poziomie lęku;
• pewny siebie, przepełniony energią – po spożyciu alkoholu zachowuje się aspołecznie, często występuje agresywna postawa.

Okazało się też, że osobowości badanych osób przypominały osobowości ich biologicznych rodziców. Z tego względu naturalnie nasuwa się wniosek, że to geny w dużym stopniu warunkują ryzyko wystąpienia choroby alkoholowej.

Fazy alkoholizmu to:

• Faza 1. wstępna – picie okazjonalne, dla towarzystwa. Osoba potencjalnie uzależniona pije, ponieważ sprawia jej to przyjemność, alkoholem poprawia sobie humor, odpręża się dzięki niemu. Wskutek tego stwarza sobie więcej okazji do picia oraz wytwarza w sobie odruch sięgania po coraz mocniejsze trunki. Z czasem wzrasta tolerancja na alkohol. W tym momencie nikt nie zastanawia się, jak pomóc alkoholikowi w domu, ponieważ na tym etapie, w społecznej świadomości problem jeszcze nie istnieje.
• Faza 2. ostrzegawcza – pojawiają się luki w pamięci oraz zaburzenia świadomości, które zdarzają się coraz częściej. Uzależniony pije więcej, często w samotności. Regularnie towarzyszy mu poczucie wstydu i wyrzuty sumienia. Zaczyna dostrzegać niepokojące objawy, jednak nie dopuszcza do siebie myśli o problemie i uzależnieniu. Na samodzielne leczenie alkoholizmu na tym etapie, osoby dotknięte chorobą decydują się więc bardzo rzadko.
• Faza 3. krytyczna – po wypiciu nawet niewielkiej ilości napoju wysokoprocentowego, pojawia się potrzeba sięgnięcia po większą ilość. Alkoholik szuka usprawiedliwienia dla swojego zachowania. Traci kontrolę nad swoimi obowiązkami, życiem rodzinnym i zawodowym. Na wszelką krytykę reaguje agresją i sam przed sobą nie potrafi przyznać, że ma problem. Pojawiają się stany abstynencji, jednak są one krótkotrwałe i zawsze kończą się nawrotem. Życie zostaje zdominowane przez nałóg. W tym momencie mógłby pomóc ośrodek uzależnień alkoholowych, lecz chory zwykle nie dopuszcza do siebie myśli o podjęciu leczenia.
• Faza 4. przewlekła – najbardziej zaawansowany etap choroby. Alkoholik pije ciągiem, często od samego rana. Powstaje obniżona tolerancja na alkohol, a uzależniony nie ma wyrzutów sumienia, zahamowań, ma obniżone funkcje intelektualne i psychoruchowe. Picie staje się jedynym celem w życiu, czego skutkiem są liczne i dotkliwe choroby. Jest to etap, na którym chory albo podejmie leczenie choroby alkoholowej, albo stoczy się całkowicie, co może skutkować zgonem.

Oto wyodrębnione rodzaje alkoholizmu:

• Alfa – dotyka osób borykających się z wieloma życiowymi problemami. Zwykle nie potrafią one samodzielnie się z nimi uporać. Picie wywołane jest wówczas przez motywy psychologiczne. Alkohol jest środkiem skutecznie obniżającym napięcia i zmniejszającym stres. Spożywanie odbywa się regularnie, ale raczej z zachowaniem umiaru. Alkoholizm może utrzymywać się latami (w tym czasie u chorego zwiększa się tolerancja na alkohol).
• Beta – picie umotywowane jest czynnikami społecznymi. Jest to kontrolowany typ alkoholizmu, skutkujący znacznym pogorszeniem fizycznego stanu zdrowia. Alkoholik leczy się tylko doraźnie, chcąc zlikwidować lub zminimalizować skutki nieprzyjemnych dolegliwości zdrowotnych.
• Gamma – osoba mająca alkoholowy problem, w tym przypadku nie kontroluje ilości spożywanych wysokoprocentowych trunków. Tolerancja na alkohol – początkowo zwiększona – po pewnym czasie obniża się, skutkując pojawieniem się syndromu odstawienia. Ten typ choroby alkoholowej, jeśli nie będzie leczony, może doprowadzić do fizycznego wyniszczenia organizmu i poważnych problemów natury psychicznej.
• Delta – alkohol przyswajany jest zazwyczaj w formie niskoprocentowych trunków. Chory kontroluje ilości spożywanego alkoholu, ale ze względu na nieprzyjemne skutki odstawienia, nie potrafi z niego zrezygnować. Na przestrzeni lat wyniszczenie organizmu stopniowo postępuje.
• Epsilon – ten rodzaj alkoholizmu charakteryzuje się występowaniem długich (kilkumiesięcznych, czasem nawet kilkuletnich) okresów abstynencji. Podczas ich trwania osoba dotknięta problemem nie odczuwa przymusu napicia się. Niestety w pewnym momencie pojawia się okres napadowego picia. Wówczas spożycie alkoholu jest duże i wymyka się spod kontroli.

Przyczyny choroby alkoholowej dzieli się na:

W polskim społeczeństwie powszechne są zjawiska socjokulturowe jak np. wzorce konsumpcji alkoholu. Ludzie dorastają i żyją otoczeni mnóstwem obyczajów i tradycji związanych z jego spożywaniem. Bez wątpienia wpływa to na odsetek osób, dla których jedynym ratunkiem będzie skuteczna terapia alkoholowa.

Objawy uzależnień alkoholowych:

Choroba alkoholowa stanowi poważny problem społeczny. Zazwyczaj prowadzi ona do zaburzenia więzi rodzinnych i negatywnie wpływa na kontakt alkoholika z jego najbliższym środowiskiem.

Podstawowe kroki w terapii uzależnień alkoholowych to:

• uświadomienie sobie problemu – aby terapia przeciwalkoholowa miała sens, chory musi sam przed sobą oraz przed terapeutą przyznać, że ma problem z nadużywaniem alkoholu i potrzebuje pomocy;
• diagnostyka – terapeuta osób uzależnionych od alkoholu przeprowadza wywiad i diagnozuje pacjenta przy pomocy testów psychologicznych, lekarz natomiast zleci podstawowe badania (krwi, USG, EKG itp.);
• dobór optymalnego sposobu terapii – bazując na stanie fizycznym i kondycji psychicznej uzależnionego, podejmowane są te lub inne metody leczenia uzależnienia od alkoholu;
• praca pod okiem psychoterapeuty – terapia choroby alkoholowej polega m.in. na nauce analizy i regulacji własnych emocji, na tym etapie wykorzystywana jest terapia indywidualna, grupowa lub warsztaty w różnych formach (np. leczenie stacjonarne);
• stworzenie indywidualnego programu terapii na oddziale zamkniętym – chodzi głównie o ustalenie źródeł motywacji osoby uzależnionej do bycia trzeźwym oraz zalecenie elementów terapii podtrzymującej (mityngi, spotkania grup wsparcia lub indywidualnych spotkań z terapeutą). Grupy AA utworzono w wielu miejscowościach, można więc uczestniczyć w spotkaniach w miejscu zamieszkania.

• • • uznać swoją porażkę, demoralizację i nieudolność;
    • przekonać siebie, że wcale nie stracił niezależności.

Jeśli wybierze drugą opcję, zrobi to dlatego, by ratować dobrą opinię o sobie. Zaprzecza, że znalazł się w sytuacji, w której nie ma kontroli nad swoim życiem. To wprowadza go w stan pozornego spokoju, mogącego uśpić czujność. Osoba taka zaczyna wierzyć we własne kłamstwa i z czasem traktuje je jak rzeczywisty obraz świata. Iluzja pozwala myśleć, że każde działanie (ze spożywaniem alkoholu włącznie) jest uzasadnione, adekwatne do sytuacji i całkowicie kontrolowane.

Zespół abstynencyjny wywołuje:

• bóle mięśni i głowy;
• ogólne osłabienie organizmu;
• kołatanie serca;
• dolegliwości ze strony układu pokarmowego (nudności, biegunki).

Następnie pojawiają się zaburzenia nastroju. Obserwuje się również rozdrażnienie, napady lękowe i zaburzenia snu. Czas trwania objawów to początkowo 1-2 dni, w ostrej fazie może się on jednak wydłużyć nawet do kilku tygodni.

Kiedy uzależnienie utrzymuje się, ciało przyzwyczaja się do tzw. procentów i z czasem potrzebuje ich coraz więcej, by poczuć się lepiej. Brak środka stymulującego, jakim w tym przypadku jest alkohol, wywołuje szereg nieprzyjemnych objawów psychologicznych, emocjonalnych, poznawczych i fizycznych. Początkowo pacjent jest niespokojny lub drażliwy. Często osoby poddane detoksykacji stają się kłótliwe, co może sprawić, że zaczną odrzucać tych, którzy próbują im pomóc.

Nasi doświadczeni psychoterapeuci nadzorujący proces wycofywania, wiedzą, w jaki sposób można pomóc uzależnionej osobie przetrwać ten trudny czas. Cały proces detoksykacji i leczenia uzależnienia przeprowadzany jest pod ścisłą kontrolą lekarską. Pacjent przyjmuje płyny, witaminy i odpowiednie (poprawiające kondycję organizmu) leki.

• terapia poznawczo-behawioralna;
• terapia racjonalno-emotywna;
• terapia egzystencjalna;
• terapia grupowa;
• medytacja;
• techniki relaksacji;
• trening kontrolowania złości;
• trening interpersonalny z elementami psychodramy;
• prowadzenie notatek oraz obserwacja własnych zachowań i odczuć.

Z punktu widzenia członka rodziny alkoholika ważna jest konsekwencja w działaniu. Należy przezwyciężyć wstyd i nie ukrywać problemu przed całym światem. Nie można kryć alkoholika przed negatywnymi skutkami jego choroby. Nie wolno też wierzyć w jego zapewnienia, że wkrótce skończy z piciem. Nie skończy. Jeśli masz problem z alkoholikiem w domu, pamiętaj, że wyjście z alkoholizmu bez terapii jest praktycznie niemożliwe. Ciągłe obiecywanie to jedynie narzędzie, by zyskać czas, aby móc znów się napić.

Leczenie samemu zwykle prowadzi do powrotu do nałogu, istotne jest więc, by alkoholik sam zrozumiał, że nie kontroluje on ani picia, ani pozostałych aspektów swojego życia. Musi dotrzeć do niego brutalna prawda, że potrzebuje pomocy specjalistów.

Ważne jest to, aby wsparcie otrzymała zarówno osoba mająca alkoholowy problem, jak i członkowie jej najbliższej rodziny.

Niegdyś ten problem dotyczył raczej chłopców, dziś po alkohol coraz częściej sięgają również dziewczęta. Nastolatki naśladują starsze koleżanki i kolegów, rzadziej osoby dorosłe. Bardzo częstym zjawiskiem jest powstawanie młodzieżowych grup, w których alkohol jest motywem przewodnim wszelkich aktywności. Jest to niestety prosta droga do alkoholizmu.

W ostatnich latach zaobserwowano zmianę w typowym portrecie statystycznego alkoholika. Kilkanaście lat temu był to człowiek w wieku 40-50 lat, dysponujący niskim wykształceniem oraz takim samym statusem materialnym i społecznym. Dziś na odwyk od alkoholu zgłaszają się dobrze sytuowani i wykształceni pacjenci.

Zapraszamy pacjentów z miast:

Województwo
mazowieckie