Dorosłe Dzieci Alkoholików – syndrom DDA

Syndrom DDA (Dorosłych Dzieci Alkoholików) – czym jest?

Trzeba zaznaczyć, że DDA to nie jest choroba ani obciążenie genetyczne. Definiuje się je natomiast jako zespół schematów działania, przeżywania, przekonań, które wynoszą dzieci z domów, w których pojawiał się problem alkoholowy.

W życiu dorosłym ujawniają się nabyte schematy z dzieciństwa, które wcześniej pomagały osobie przetrwać, dostosować się do poradzenia sobie w trudnych sytuacjach, a obecnie utrudniają adaptację do zmienionych warunków życia. W ten sposób określa się także osoby wychowywane w domach alkoholowych, gdzie zostały narażone na doświadczenie licznych traum w postaci zaniedbań i urazów

W jaki sposób stwierdzić czy mam przejawy syndromu DDA?

Zastanów się i odpowiedz na pytanie – rozpatrując swoje relacje z rodzicami pod kątem obecności alkoholu:

1. Czy kiedy wspominasz z dzieciństwa swoje kontakty z którymkolwiek z rodziców, kojarzą ci się one z alkoholem przez nich spożywanym?
2. Czy fakt picia alkoholu przez któregoś z rodziców był w rodzinie ukrywany?
3. Czy stan po spożyciu alkoholu przez któregoś z rodziców stanowił jakiś problem, pociągał za sobą jakieś nieprzyjemne konsekwencje (awantury, problemy małżeńskie rodziców, problemy finansowe rodziny itp.)?
4. Czy wstydziłeś/aś się przed rówieśnikami swojego domu rodzinnego?

Jeżeli rozpoznajesz, że któreś z twoich rodziców bądź oboje nadużywali alkoholu lub wprost się uzależnili się od niego, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że masz przejawy syndromu DDA. Świadczy to o tym, że nauczyłeś/aś się strategii, które pozwalały emocjonalnie i funkcjonalnie przetrwać w twojej rodzinie. Tymi wyuczonymi strategiami reagujesz w dorosłym życiu, ale one nie sprawdzają się i przynoszą ci kłopoty i cierpienia, poza tym reagujesz nimi w sposób nawykowy i automatyczny, bez świadomości tego, że to się dzieje i do czego cię to doprowadzi.

Dlatego istnieje terapia DDA, która pomaga właśnie rozpoznać te schematy i nauczyć się je kontrolować, a jednocześnie wypracować nowe konstruktywne, adekwatne strategie pasujące do dorosłego życia.

Co charakteryzuje DDA?

• nieadekwatny obraz świata, relacji; trudności w określaniu „co jest normalne, co jest w porządku”,
• myślą, że różnią się od innych,
• mają trudności z przeprowadzeniem swoich zamiarów do końca lub przeprowadzają swoje zamiary, mimo ponoszenia dużych kosztów, często kosztem siebie,
• osądzają siebie bezlitośnie – źle znoszą, gdy popełniają błędy, często bywają perfekcyjne, zbyt dużo od siebie wymagają,
• łatwo oceniają innych,
• mają trudności z regulacją emocjonalną, albo tłumią emocje, albo „są nimi zalewani”,
• mają wysoki poziom napięcia, często są w tzw. mobilizacji, mimo że nie wymaga tego sytuacja,
• mają trudności w przeżywaniu radości, przyjemności, zabawy,
• mają trudności w relaksowaniu się, wypoczywaniu,
• bywają nadodpowiedzialne lub skrajnie nieodpowiedzialne,
• przesadnie reagują na zmiany, szczególnie na takie, na które nie mają wpływu,
• traktują siebie bardzo poważnie,
• mają trudności w orientowaniu się co czują, co myślą, czego chcą, czego nie chcą,
• mają trudności w nawiązywaniu bliskich relacji i okazywaniu uczuć,
• bezustannie poszukują potwierdzenia i uznania,
• bardzo boją się porzucenia i utraty,
• są lojalne, nawet gdy ta druga strona na to nie zasługuje,
• są impulsywne, szybko reagują, mają trudność w „przystopowaniu się, w celu przemyślenia sprawy”,
• czują się winne stając w obronie swojej sprawy, potrzeb, często ustępują innym,
• boją się cudzego gniewu i awantur,
• boją się ludzi z kręgu władzy, autorytetów, zwierzchników,
• lubią zachowywać się ofiary,
• często myślą , robią „za” kogoś,
• często czują w sobie pustkę, osamotnienie, niepokój,
• dominujące uczucia, które się przeżywa to: poczucie winy, poczucie krzywdy, żal, lęk, wstyd, smutek,
• mają trudności w mówieniu o swoich potrzebach i komunikowaniu ich, myślą, że inni się domyślą czego chcą,
• same popadają w uzależnienia lub wiążą się z osobami uzależnionymi lub ze znaczącymi deficytami.

To jest lista wybranych cech DDA. Oczywiście osoby, które nie wychowywały się w domach alkoholowych mogą również odnaleźć w sobie wyżej wymienione tendencje.

Oznacza to, że nikt z nas nie wybierał rodziny, w której się wychowywał. Nie ma idealnych rodziców, zatem jesteśmy z krzywdami i zaniedbaniami. Zapewne jednak DDA jak i DDD (Dorosłe Dzieci z Dysfunkcjonalnych Rodzin) mają tych cech więcej i są one w większym nasileniu, utrwaleniu.

Czujesz, że potrzebujesz wsparcia ze strony doświadczonego terapeuty? Zgłoś się do nas! Oferujemy m.in. pomoc dla osób poszukujących prywatnego ośrodka leczenia uzależnień w województwie kujawsko-pomorskim.

Terapia DDA pozwala pacjentowi uzależnionemu szerzej spojrzeć na swój problem uzależnienia, dostrzec problemy poszczególnych członków rodziny i uzmysłowić sobie ich wpływ na siebie. W terapii DDA przełączamy „program przetrwania” w „program rozwój”.

Autor:  Joanna ZBRÓG – Certyfikowany specjalista psychoterapii uzależnień